7 haziran seçimleri Türkiye siyasetinin dengesini değiştirdi. Ancak hiçbir partiye tek başına iktidar şansı vermedi.
Ortaya çıkan tablonun dayattığı koalisyon da gerçekleşmeyince geriye tek bir seçenek kaldı; Seçim…
Şimdi herkesin merak ettiği konulardan biri, erken genel seçimde nasıl bir tablonun ortaya çıkacağı.
Yüksek Seçim Kurulu seçimlerin 1 Kasım’da yapılacağını açıklamasının ardından gözler araştırma şirketlerine çevrildi.
Sokaktaki seçmenin nabzını tutarak yapılan anketler, 1 Kasım seçimleri öncesi en azından bir ipucu verecektir.
Ge¬zi¬ci, Met¬ro¬poll ve ANAR araş¬tır¬ma şir¬ket¬le¬ri¬nin yap¬tı¬ğı 3 ay¬rı an¬ke¬te gö¬re, 1 Ka¬sı¬m’¬da¬ki se-çim¬ler¬de, 7 Ha¬zi¬ran so¬nuç¬la¬rın¬dan çok fark¬lı bir tab¬lo bek¬len¬mi¬yor. Ge¬zi¬ci Araş¬tır¬ma Şir¬ke¬ti¬’nin sa¬hi¬bi Mu¬rat Ge¬zi¬ci, HDP’ye oy ve¬ren¬le¬rin yüz¬de 97’si¬nin tek¬rar HDP’¬ye oy ve¬re¬ce¬ği¬ni, MHP oy ve¬ren¬le¬rin de yüz¬de 75’nin ye¬ni¬den MHP’¬yi ter¬cih ede¬ce¬ği¬ni söy¬le¬di.
Bu şu anlama geliyor; HDP 7 Haziran seçimlerine oranla seçmenini karuyor ve kararsız seçmenlerden alacağı oylarla da arttıracağını gösteriyor.
Metropoll Araştırma Şirketi’nin sahibi Özer Sencar da, 1 Kasım’daki seçimde AKP’nin tek başına iktidar olabilecek oyu alamayacağını açıkladı. Sencar, CHP ve HDP’nin oyunda artış olduğunu belirtti, MHP’nin ise oy kaybettiğini vurguladı. Sencar’ın verdiği bilgiye göre, HDP’nin artışı partiler arasında sıralamayı değiştirmese de milletvekili sayısı bakımından HDP’yi üçüncü parti yapıyor. Metropoll’ün araştırmasına göre, AKP 259, CHP 133, MHP 74 ve HDP 84 milletvekili çıkaracak.
AKP’ye yakınlığıyla tanınan Ankara Sosyal Araştırmalar Merkezi’nin (ANAR) sahibi İbrahim Uslu da erken seçime ilişkin çarpıcı tespitlerde bulundu. Uslu, Türkiye’de uzun yıllar bir daha ‘tek parti iktidarı’ yaşanmayacağını ve koalisyonların Türkiye’yi yöneteceğini öngördü. “Güneydoğu’da yaşanan terör HDP’yi tehdit etmiyor” diyen Uslu, AKP’nin yüzde 30 olan Diyarbakır’daki oyunun, Suruç’ta bomba patladıktan sonra yüzde 14’lere düştüğünü açıkladı.
3 Mart 2015 tarihli köşe yazımda HDP’nin tüm baraj tartışmalarına rağmen ‘Barajı aşamama’ sorununun olmadığını ve hatta baraj yerine yüzde 15’lere oynadığını yazmıştım.
Yazının ardından birçok eleştiri de almıştım. HDP’nin barajı kesinlikle geçemeyeceği ve yanıldığım şeklinde eleştiriler vardı.
Belki HDP yüzde 15 oy almadı ancak yüzde 13 ile barajı geçti ve 80 milletvekili çıkardı.
Şimdi 1 Kasım seçimlerinde ne olacağı merak ediliyor.
Tabiî ki yine HDP’nin baraj altında kalması için tüm imkanlar seferber edilecektir.
Ancak şu anki sezilerim, HDP’nin kesinlikle 7 Haziren seçimlerindeki başarısının altına inmeyeceği ve oylarını arttırarak güçleneceğini söylüyor.
HDP özellikle bölgede büyük bir başarıya imza atarak tek rakibi olan Ak Parti’ye fark attı.
Batman’da yüzde 40’larda olan Ak parti oyları yüzde 18’e geriledi.
Şu anki tablo, bu oyların daha da düşeceğini gösteriyor. Bu durumda HDP’nin Batman’dan 4 vekil çıkarması içten bile değil.
Zaten 4. Vekili az bir farkla Ak Partiye kaptıran HDP’nin Batman’daki tek hedefi 4. Vekili de almak olacaktır.
Peki, Ak Parti ne yapar?
Bu sorunun can alıcı noktası aslında Batman’da Ak Partinin pekte yapacak fazlaca şeyi olmadığı.
7 Haziran seçimlerinde hezimeti getiren Cumhurbaşkanının söylemleri ve seçim gezileri oldu. Eğer 1 Kasım’da yine aynı durum yaşanırsa farklı bir tablo çıkmayacaktır ortaya.
Yani buradan Ak Partinin alacağı oyları bile tepedekilerin sözleri ve icraatları belirleyecektir.
Metropoll’ün son araştırması 7 Haziran’da yüzde 13,1 oranında oy alan HDP’nin şu anki oy oranını yüzde 14,8 olarak ortaya koydu.
Anket sonuçlarını değerlendiren Metropoll Araştırma Şirketi’nin sahibi Özer Sencar’a göre 7 Haziran seçimlerine oranla HDP oylarındaki yüzde 1,7’lik artış, iki kesimdeki tercih değişikliğinin sonucu: Yüzde 75’i daha önce sandığa gitmemiş veya oyunu iptal etmiş seçmenler; yüzde 25’i de başta CHP ve AKP olmak üzere diğer partilerden.
Peki neden?
Sancar’a göre, Erdoğan ve iktidar sözcülerinin 7 Haziran seçimlerinden sonra HDP’ye yönelik sert söylemleri ve güvenlik güçlerinin PKK’ya karşı operasyonları Kürtleri AKP’den HDP’ye doğru itti. Bu durum 7 Haziran’da oy vermemişler dahil Kürtlerin HDP’ye bağlılığını artırdı.
Seçimden bu yana HDP’yi gayrimeşru ilan eden MHP söylemi daha önce HDP’ye oy vermemiş Kürtleri HDP’ye doğru itmiş görünüyor.
Daha önümüzde uzun bir zaman var.
1 Kasım’a kadar dengeler değişebilir, sürprizler yaşanabilir.