~~Son günlerin birinci gündem maddesi sebze ve meyve başta olmak üzere birçok ürüne gelen peşpeşe zamlar.
Öyle bir durum yaşanıyor ki, fakirin tükettiği temel ürünler bile artık el yakmaya başladı.
Seçimlerden önce hatırlarsanız özellikle Soğan ve Patates fiyatlarındaki fahiş artış gündem yaratmış, özellikle iktidar cephesi bunun sunni artışlar olduğunu ve spekülasyon yaratmak için yapıldığını belirtmişti.
Oysa bugün özellikle dargelirli vatandaşın akın ettiği pazarlarda bile kilosu 5 TL’den satılıyor.
Aslında şimdilerde kimsenin Soğan ve Patates’teki fiyatlara baktığı yok. Patlıcan, Biber ve Yeşil soğandaki artış düşündürüyor.
Biber geçen yıl Ocak ayına oranla fiyatı yaklaşık yüzde 134 yükselerek 5,52 Liradan 13,35’e yükselmiş.
Ocak 2018 market enflasyonu ile Ocak 2019 karşılaştırıldığında en yüksek ikinci fiyat artışı ise yüzde 129,72 ile patlıcanda. Geçen yıl Ocakta 5.78 liraya satılan patlıcan bu yıl Ocakta 13.27 liraya kadar çıktı. Bazı marketlerde rakam 20 TL'yi gördü.
Patlıcanı takip eden yeşil soğanın geçen yıl Ocakta 8.17 lira olan kilosu bu yıl ise 15.97 TL'ye ulaştı.
Son dönemde markette, pazarda, halde yükselen fiyatlar vatandaşı kara kara düşündürüyor.
Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) önceki gün düzenlediği basın toplantısıyla tarladan markete gelen üründe kimin, ne kadar para kazandığını rakamlarla ortaya döktü. Açıklamaya göre, bir ürün sofraya gelirken zincirin her halkası kazanıyor. Rakamlar sistemde tek kaybedenin vatandaş olduğunu ortaya koyuyor.
Araştırdığımız birkaç ürünü sözlerle paylaşalım;
Mesela Mersin veya Antalya’daki üreticiden kilosu 0.80 TL'ye alınan mandalinayı bazı marketler, yüzde 476,67 fiyat farkıyla 4.61 TL'ye satıyor. Aynı durum portakal için de geçerli. Üreticide kilosu 0.75 lira olan portakal halde 1.38 liraya satılırken, tarladan market rafına gelene kadar fiyatı yüzde 408,44 artışla 3.82 TL'yi görüyor.
Mevsim sebzelerinden ıspanak üreticiden kilosu 3.63 TL’den alınırken, yüzde 120'ye yakın bir artışla 8 liradan satılıyor. 1 liraya çıkan lahananın ise marketteki satış fiyatı yüzde 226 artışla 3.26 lira...
Türkiye Ziraat Odaları Birliği tarafından paylaşılan veriler, korkunç boyutlara ulaşıyor.
Verilerden ortaya çıkan en çarpıcı sonuçlardan biri de aracıların elde ettikleri yüksek kâr. Üreticiden 2.40 liraya çıkan yeşil mercimek yüzde 108'lik bir fiyat artışıyla halde 5 liraya satılıyor. Üretici ile hal arasındaki fiyat farkı yüzde 108'i geçerken, üreticiyle pazar arasındaki fiyat farkı ise yüzde 266'ı buluyor. Bu rakam mandalinada yüzde 410, portakalda ise yüzde 326. Pazarda 8.80 liraya ulaşan yeşil mercimek, markette 9.08 lirayı buluyor. Üreticiyle market arasındaki fiyat farkı yüzde 278'i geçiyor.
TZOB Başkanı Şemsi Bayraktar, tam mevsimi olmasına rağmen Ocakta mandalina, portakal gibi ürünlerde üreticiden markete fiyat farkının 5-6 kata ulaştığını belirterek, hava şartları düzelince fiyatların normale döneceğine işaret etti.
Yağışlar ve yaşanın doğal felaketler nedeniyle fiyatları katlanan taze meyve-sebze semt pazarlarını da vurunca esnaf çözümü taneyle satmakta buldu. Marketten canı yanan vatandaş pazardan tane tane veya gramla aldığı ürünlerle filesini dolduruyor.
Bahçelievler Mahallesinde her Pazar günü kurulan semt Pazarında 3 kardeşiyle birlikte 15 yıldır pazarcılık yapan Ekrem Gök, hiçbir yıl bu dönemdeki fiyat artışına rastlamadıklarını belirtti. Özellikle, Patlıcan, Biber, Yeşil Soğan, Domates ve Kabak gibi ürünlerde ilk kez bu mevsimde bu kadar yüksek fiyatları gördüklerini ifade ederek, “Sabah gündoğumu birlikte Batman Sebze ve meyve haline gidiyoruz. Bir ürünün fiyatı neredeyse tüm komisyoncularda aynı. Maliyetlerin yüksek olması ve hava şartlarına göre fiyatlar artıyor. Batman özellikle bazı sebze ve meyvelerde başka illere bağımlı. Ancak o kadar bereketli topraklarımız olmasına rağmen değerlendiremiyoruz. Dışarıdan aldığımız tüm sebzeler bu mevsimde burada da yetişebilir. Özellikle akaryakıta gelen zamlar da fiyatların artış nedeni. Nakliyedeki artış fiyatlara yansıyor. Daha önce biber ve patlıcanı kasalarla getirip satıyorduk. Şimdi biz bile Sebze Halinden kiloyla alıp pazarda neredeyse gramla satıyoruz” diye konuştu.
Yüksek fiyatlardan özellikle pazarcı esnafı da şikayetçi. Vatandaş ise ucuz olduğunu düşündüğü Pazar fiyatlarını görünce eve eli boş dönmek zorunda kalıyor.
Fiyatların düşmesi ise şimdilik havaların düzelmesine bağlı gözüküyor.
O zaman havaların düzelmesi için dua etmekten başka yapacak bir şey yok.
Spot: Yüksek fiyatlardan özellikle pazarcı esnafı da şikayetçi. Vatandaş ise ucuz olduğunu düşündüğü Pazar fiyatlarını görünce eve eli boş dönmek zorunda kalıyor.