Lütfen bekleyin..

FLAŞ HABER

Mustafa SEVEN

Kürtçe’ye tahammülsüzlük niye?

18 Ağustos 2019, 17:20 Okuma: 3145


Geçtiğimiz günlerde bazı haber sitelerinde ve özellikle sosyal medyada Mardin'deki Artuklu Üniversitesi bünyesinde 2009 yılında açılan ‘Yaşayan Diller Enstitüsü’nün üniversite yönetiminin aldığı kararla kapatılacağı yönünde haberler yayıldı.
Üzüldüm, hem de çok üzüldüm…

Bugüne kadar yaklaşık Bin öğrenciyi mezun eden bölümün içinde Kürtçenin Kurmanci ve Zazaki lehçeleleri ile birlikte Süryanice, Arapça gibi bölgede yaşayan halkların kullandığı dillerin de eğitimi veriliyordu.
Daha çok Kürtçe ile anılan bölüm ‘Çözüm Süreci’nin ardından açılmıştı.
TRT'nin enstitünün açılışı sürecindeki ‘Dünya'da Bir İlk’ olarak duyurduğu çalışmalar bugün bitme noktasına getirildi.
Mardin'deki Artuklu Üniversitesi dışında Kürtçe eğitim veren üniversitelerin bu süreci takip edip etmeyecekleri ise merak konusu.

Kürtçe dünyadaki önemli diller arasında yer aylama başladı bile.
Bunun en bariz örneği;
Kürtlerin kendilerine ait resmi olarak toprakları ve ülkeleri yok belki, ama Kürtçe dili bugün kelime sayısına göre dünyadaki diller arasında 10. Sırada yer alıyor. Türkçe ise 20. Sırada.

Bugün Kürt nüfusunun en yoğun olduğu ülke Türkiye.
Bu toprakların zenginliğidir Kürtler.
Ama ne hikmetse yıllardır Kürtlere ve Kürtçe’ye tahammül etmeyen, kabul etmeyen bir kesim var.
Mardin Artuklu Üniversitesinde Yaşayan Diller Enstitüsü’nün kurulmasını sağlayan Batmanlı araştırmacı yazan Selim Temo, bakın o dönemi nasıl anlatıyor; “Sonunda YÖK, Türkiye’de Yaşayan Diller Enstitüsü (TYDE) adıyla bir enstitü kurup gönderdi. ‘Nasıl vermiş gibi yapıp vermeyeceğiz’in formülü bulunmuştu. Kürtçe dememek için bu “yaratıcı” adı bulmuşlardı, ama özgün değil, Sorbonne Üniversitesi’nden çarpmaydı. Altında üç anabilim dalı olacaktı: Arap Dili ve Kültürü, Kürt Dili ve Kültürü ile Süryani Dili ve Kültürü. Tabii karşı çıktık, sert açıklamalar, yazılar ama boş tabii; çünkü sonradan orayı pek sahiplenen Kürtler ve Kürt siyaseti yanımızda değildi. Açık söylüyorum: Devletin eline düşmüştük! Bu dönemdeki olumlu havaya rağmen devletin bu alanda attığı adımların hak talebine cevap olmadığı ortaya çıkmıştı. Küçük bir anekdot: O dönemde, reklam arasında “Bakma hoca, ben sosyal demokratım, bu ‘dinciklerin’ parasını yiyorum” diyen Ersoy Dede’nin Ülke TV’deki programına çıkıp durumu şöyle izah ettim; “Çocukken köyümüzde Hacı Ubeyt adlı yaşlı bir adam vardı. Bir gün Batman’daki hastaneye gidip döndü. Köylüler durumunu sorunca şöyle dedi: ‘Ben bir şey anlamadım. Kulağım ağrıyor, dedim, doktor popoma iğne vurdu!’”
Aslında bu enstitünün kurulması süreci çok zorlu oldu.
Ancak bugün sosyal medyada kapatıldığı şeklinde haberler çıkıyor.

Dünyanın en büyük dijital sözlüğü Wikipedia, yeryüzünde konuşulan dillerin kelime hazinelerini araştıran bir veri yayınlandı.
Binlerce dil arasında yapılan bilimsel araştırmaya göre, 730 bin 686 kelimelik bir hazineye sahip olan Kürtçe, dünyanın en zengin 9. dili durumunda.
Sözkonusu verilere göre, dünyanın şu anda en zengin dili, 6 milyon 96 bin 983 kelimeye sahip olan İngilizce. Listede ikinci sırayı Madagaskar’da konuşulan ve 5 milyon 824 bin 781 kelimeye sahip olan Madagasî, üçüncü sırayı da 3 milyon 543 bin 158 kelimeyle Fransızca alıyor. Dördüncü sırada 1 milyon 28 bin 346 kelimeyle Rusça, beşinci sırada 911 bin 553 kelimeyle Sırpça – Hırvatça, altıncı sırada 892 bin 405 kelimeyle İspanyolca, yedinci sırada 835 bin 203 kelimeyle Çince, sekizinci sırada 807 bin 592 kelimeyle Almanca, dokuzuncu sırada 730 bin 686 kelimeyle Kürtçe, onuncu sırada da ise 716 bin 656 kelimeyle Flamanca (Felemengce) yer alıyor. Listede Türkçe 382 Bin 672 kelimeyle 20., Farsça 44., Arapça ise 45. sırada bulunuyor.
Böyle bir dilin engellenmesi, yok edilmesi ve yasaklanması kimseye yarar getirmez.
Aksine bir zenginlik olarak durur.
Oysaki insanların konuştukları her dil önemlidir ve korunmalıdır.
Bu kadar geniş bir kelime hazinesine sahip Kürtçe, değer verilmeyi ve korunmayı çoktan hakkediyor.

  • Bu haberi paylaşın:
UYARI: Konuyla ilgisi bulunmayan, hakaret içeren cümleler veya imalar, inançlara saldırı, şiddete teşvik ve tamamı büyük harfle yazılan yorumlar onaylanmamaktadır.
Yazarın Diğer Yazıları
1317 gün önce
1394 gün önce
1499 gün önce
1518 gün önce
1577 gün önce
1675 gün önce
1800 gün önce
1934 gün önce
1961 gün önce
1996 gün önce
2003 gün önce
2024 gün önce
2136 gün önce
2206 gün önce
2276 gün önce
2311 gün önce
2332 gün önce
2354 gün önce
2396 gün önce
2451 gün önce
2463 gün önce
2570 gün önce
2577 gün önce
2737 gün önce
2766 gün önce
2786 gün önce
2821 gün önce
2867 gün önce
2905 gün önce
2919 gün önce
2926 gün önce
2936 gün önce
3010 gün önce
3038 gün önce
3059 gün önce
3080 gün önce
3090 gün önce
3101 gün önce
3123 gün önce
3137 gün önce
3157 gün önce
3165 gün önce
3177 gün önce
3179 gün önce
3180 gün önce
3192 gün önce
3198 gün önce
3211 gün önce
3225 gün önce
3236 gün önce
3255 gün önce
3281 gün önce
3291 gün önce
3302 gün önce
3303 gün önce
3324 gün önce
3325 gün önce
3338 gün önce
3347 gün önce
3349 gün önce
3353 gün önce
3358 gün önce
3359 gün önce
3364 gün önce
3370 gün önce
3377 gün önce
3385 gün önce
3389 gün önce
3395 gün önce
3396 gün önce
3402 gün önce
3406 gün önce
3407 gün önce
3427 gün önce
3457 gün önce
3486 gün önce
3501 gün önce
3513 gün önce
3518 gün önce
3526 gün önce
3543 gün önce
3547 gün önce
3571 gün önce
3592 gün önce
3608 gün önce
3612 gün önce
3625 gün önce
3630 gün önce
3633 gün önce
3637 gün önce
3645 gün önce
3651 gün önce
3681 gün önce
3699 gün önce
RSS
© 2025 - Batman Medya Gazetesi
bmV0aGFiZXJ5YXppbGltaS5jb20=