Rahman ve Rahim olan Allah'ın adıyla.
Kıymetli okurlar Ramazan ayında oruçla ilgili şahsımıza sorulan soruları ve verdiğimiz cevapları yazı köşemize taşıdık.
SORU 1: Oruca ne zaman niyet edilir?
CEVAP : Hanefi mezhebine göre; Ramazan orucu, tayin edilmiş adak ve mutlak nafile oruçlar için niyetin vakti; güneşin batışından başlayarak, gündüzün yarısından biraz öncesine kadar devam eder. Güneş batmadan ve tam istiva zamanında veya ondan sonra akşama kadar hiçbir oruca niyet edilemez. Ramazan orucunun kazası, bozulmuş bir nafile orucun kazası, keffaret oruçları ve mutlak adak oruçları için niyetin geceleyin yapılması şarttır. Şafii mezhebine göre; Ramazanda farz oruç için yahut kaza ve adak gibi oruçlar için geceden niyetlenmek şarttır. Gece niyet getirilmediği takdirde gününe gün kaza etmek gerekir. Nafile oruçlarda zeval vaktinden öncesine kadar niyet geciktirilebilir.
SORU 2: Bir kimse gece vaktinde oruca niyet eder ve şafaktan sonra uzun bir yola çıkarsa orucunu bozabilir mi?
CEVAP 2 : Hanefi mezhebine göre; Seferi sayılabilecek durumda olan kimse dilerse o gün oruç tutmamak için geceden niyet etmeyip oruç tutmayabilir. Ancak niyet edip oruca başladıktan sonra yolculuğa çıkan kimsenin, her ne kadar o günün orucunu akşama kadar tamamlaması daha uygun ve faziletli ise de, niyet ettiği halde yolculuğa başladıktan sonra orucunu bozması, kendisine kefaret değil, sadece o günün kazasını gerektirir. Şafii mezhebine göre; Misafir olan kimsenin orucunu terk edebilmesi için şafaktan önce seferde olması ve niyet etmemiş olması lazımdır. Buna göre bir kimse Ramazan ayında gece vaktinde oruca niyet eder ve şafaktan sonra uzun bir yolculuğa çıkarsa orucunu bozamaz.
SORU 3 : Oruçlu bir kimse gözüne ilaç damlatır ya da merhem sürerse ve yahut sürme çekerse orucu bozulur mu ?
CEVAP: Hanefi ve Şafii mezhebine göre; Oruçlu olan bir kimse gözüne ilaç damlatabildiği gibi merhemde sürebilir. Çünkü göze ilaç damlatmak, merhem sürmek ve sürme çekmek orucu bozmaz. Hatta oruçlu kişi sürmenin yahut damlanın tadını boğazında hissetse bile bozulmaz.
SORU 4: Oruçlu olan kimsenin kulağına ilaç veya su akıtılsa orucu bozulur mu?
CEVAP : İmam-ı Azama göre kulağa konulan ilaç orucu bozar. Su ise bozmaz. Ebu Yusuf ve İmam Muhammede göre, kulağa ne akıtılırsa akıtılsın orucu bozmaz. Şafii mezhebine göre ise ilaç yada su kasten kulağa akıtılırsa oruç bozulur. Yalnız kulağın dış tarafını yıkmak isterken içine girerse oruç bozulmaz. (Fetava el-Kübra;2/74)
SORU 5: Oruç tutan bir kimse kan verebilir mi?
CEVAP : Hanefi mezhebine göre; Kan vermek orucu bozmaz. Ancak vücudu güçsüz düşürecek derecede kan aldırmak mekruhtur. Şafii mezhebine göre; Oruçlu iken her türlü kan aldırmak mekruhtur.
SORU 6: Hayızlı bir kadın oruç tutabilir mi?
CEVAP : Hanefi ve Şafii mezhebine göre, hayız ve nifas halindeki kadının oruç tutması haram olup, tuttuğu oruç geçerli değildir. Bu durumdaki kadınlar tutamadıkları oruçları temiz günlerinde kaza ederler. Namazları ise kaza etmeleri gerekmez.
SORU 7: Oruçlu bir kimse banyo yapabilir mi?
CEVAP : Hanefi ve Şafii mezhebine göre, ağızdan ve burundan içeriye su kaçırmamak şartı ile oruçlu kimsenin bir göle girmesinde veya banyo yapmasında bir sakınca yoktur. Bu durumda da orucun bozulması söz konusu değildir. Ancak Şafii mezhebinde, kasten kulağa akıtılan su orucu bozduğu için ihtiyatlı davranmak gerekir.
Dua da buluşmak dileğiyle Allah'a emanet olun.