Rahman ve Rahim olan Allah'ın adıyla.
Kıymetli okurlar bu hafta yine sosyal medya üzerinden Kozluk ilçesi Ünsaldı köyü (Dırşane) cami imam hatipi sayın Musab Sezgin hocamıza şöyle iki soru yönelttik ve sorduğumuz soruları yazı köşemize taşıdık. İşte sizlere hocamızdan sorduğumuz sorular....
Soru 1: Şafi mezhebinde kediden kopan tüyler necis mi? Bu tüylerin azına veya çoğuna afu var mıdır?
Soru 2: Diğer üç mezhepte de bu tüylerin necis olup olmadığı hakkında bizi bilgilendirseniz memnun oluruz?
Cevaplar: Cumhure göre (Hanefi, Maliki ve Hanbeli) sağken tahır olan herhangi bir hayvan daha sonra öldüğünde kılları ve tüyleri ölümle necis olmaz. Aynı şekilde sağken de tüyleri döküldüğünde veya kesildiğinde yine necis olmaz.
Demek ki cumhure göre kediden dökülen tüyler temizdir. Namaza herhangi bir mani teşkil etmez.
Şafi mezhebinde ise: Sağken tahır olan herhangi bir hayvan öldüğünde tüyleri dahi necis olur. Hatta eti yenilen hayvanlarda, başı kesilmeden ölürlerse tüyleri, kılları ve üzerindeki yün dahi necis olur.
Hayvanlar sağken ve üzerindeki bazı tüylerin kopması veya kesilmesi halinde eğer bu hayvan eti yenilen türlerdense koyun, inek ve benzeri gibi o zaman koparılan yün veya tüy tahırdır.
Fakat eti yenilmeyen türlerdense: Kedi, katır, eşek ve benzerleri o zaman şafi mezhebinde bu kopan, koparılan veya kesilen tüyler her ne kadar bu hayvan sağda olsa necistir.
Fakat binek hayvanların (katır, eşek ve benzeri) tüylerine binen kişiye nispetle meşakkaten dolayı çoğuna da afu vardır.
Kedi ve benzeri hayvanların tüylerine ise sadece azına afu vardır.
Bu azlığın tespiti ise örf iledir. Her ne kadar bazı âlimler üç kıldan bahs etmişlerse de bunların gayesi sınır belirlemek değildir.
Örf ile tespiti ise: İmam haremeynin (imam Cuveyni) dediği gibi: ﻟﻌﻞ اﻟﻘﻠﻴﻞ ﻣﺎ ﻳﻐﻠﺐ اﻧﺘﺘﺎﻓﻪ ﻣﻊ اﻋﺘﺪاﻝ اﻟﺤﺎﻝ
Umulur ki azlık, normal itidalli olarak genelde ne kadar kıl kopuyorsa.
Kedi tüyleri üzerinde konuşursak: Evinde kedi besleyip, bulunduran şahıs, bu kedinin tüyleri normalde ne kadar kopup sahibinin elbiselerine yapışır. Anormallik yoksa afu vardır. Normalin dışındaysa afu yoktur.
İkincisi: ibni Hacer elheytemi fetava kübrada azına afu olmasının bir şartı da kendi eliyle bu tüyleri koparmamış olması lazım. Yoksa azına da afu yoktur. Muhaşşi Şirvani ise kendi eliyle koparılmamış şartını ihtiyaç dışıyla kayıt edilmesi uzak değildir diyor. Eğer keyfi değil ihtiyaçtan dolayı ise o zaman her ne kadar kendi eliyle de olsa azına afu vardır diyor.
Not Hanefi mezhebinde: Boynuz, kemik, diş, koyun ve benzeri hayvanların çatal tırnağı ve bunlara benzer azalar, hayvan ölse de bunlar necis olmaz. Çünkü bunların içinde kan ve benzeri necis rutubetler yoktur. Buna binaen hayvan sağken de bu azalardan bir parça kopsa veya koparılsa yine necis değildir.
Maliki ve Hanbeliler ise: Sadece tüy ve kılların necis olmadığına hüküm etmişlerdir.
Şafiiler ise: Tüy ve kıllar dahi, hayvan öldüğünde veya sağken koparıldığında necis olur.
Sadece eti yenilen hayvanların tüyleri, kılları ve yünleri başı kesildikten sonra veya sağken koparıldığında veya kesildiğinde tahırdır.
Eti yenilen hayvan eğer başı kesilmeden ölmüşse o zaman tüyleri, kılları, ve yünleri dahi necis olur. Dua da buluşmak dileğiyle Allah'a emanet olun.