Lütfen bekleyin..

FLAŞ HABER

İsmail Ertuğrul

NEVRUZ

21 Mart 2022, 15:03 Okuma: 855


      Orta Asya'dan Balkanlardaki uluslara kadar çok geniş bir bölgede yerel renk ve inançlarla kutlanan Nevruz, her ulusun kendi kültür değerleriyle özdeşleştirip sembolleştirdiği, özü itibariyle baharın gelişinin kutlandığı coşkuyla karşılandığı bir gündür. Nevruz geleneksel yeni yıl ya da doğanın uyanışı ve bahar bayramı olarak kutlanır. (Azerice: Novruz, Farsça: نوروز - Noruz, Kürtçe: Newroz, Özbekçe: Navruz,Türkmence: Nowruz, Kazakça: Naurız, Kırgızca: Nooruz, Kırım Tatarcası: Navrez) Farslar, Kürtler, Zazalar, Azeriler, Anadolu Türkleri, Afganlar, Arnavutlar, Gürcüler, Türkmenler, Tacikler, Özbekler, Kırgızlar, Karakalpaklar, Kazaklartarafından kutlanır.
       Nevruz yazılı olarak ilk kez 2. yüzyılda Pers kaynaklarında adı geçer.  İran ve Bahai  takvimlerine göre yılın ilk gününü temsil eder. Günümüz İran'ın da her ne kadar İslami bir kökeni olmasa da bir şenlik olarak kutlanır. Bazı topluluklar bu bayramı 21 Mart'ta kutlarken, diğerleri Kuzey yarım kürede ilkbaharın başlamasını temsilen, 22 veya 23 Mart'ta kutlarlar.  Aynı zamanda, Zerdüştlük, hem de Bahailer  için de kutsal bir gündür ve tatil olarak kutlanır. Kürtlerde Nevruz bayramının Kürt mitolojisindeki Demirci Kawa efsanesine dayandığına inanılır.  Anadolu ve Orta Asya Türk halklarında da Göktürklerin Ergenekon'dan çıkışı anlamıyla ve baharın gelişi olarak kutlanır. Burada biraz da Kawa efsanesinden bahsetmek istiyorum.
       Bir zamanlar, daha yeryüzünde kimsenin olmadığı dönemlerde Zervan isimli tanrının iki oğlu olmuştur. Birinin adı Hürmüzdür, bereket ve ışık saçan anlamına gelmektedir. Diğerininki ise Ehrimandır, kötülük ve kıtlık saçan anlamındadır. Ahura Mazda’nın kutsadığı topraklarda Hürmüz hep iyinin ve uygarlığın gzelliğin temsilcisi, Ehriman da onun tam karşıtı, kötülüğün temsilcisi olmuştur.
       Hürmüz, dünyaya Zerdüşt’ü kendisini temsil etmesi için gönderir. Yüreğini sevgi ile doldurur. Zerdüşt ise buna karşılık oğullarını ve kızlarını Hürmüz’e hediye eder. Ehriman Hürmüz’ü kıskanır ve iyilerle savaşmaya başlar. Bu durum yüzyıllar sürer.  Tüm iyilere, Zerdüşt’ün soyuna ve iyiliklere Medya (Kuzeybatı İran) coğrafyasındaki yaşamı çekilmez bir duruma getirir, insanları hayatlarından bezdirir. Ehriman bazen gökten ateşler yağdırır, bazen fırtınalar koparır ve iyiliğe ve iyilere hep zulüm eder. En sonunda da içindeki nefreti ve kötülük zehrini zalim Kral Dehak’ın beynine akıtır ve onu bir bela olarak İran halkının üzerine salar. Dehak’ın bildiği tek şey kötülük etmektir. Zalim Dehak halkının kanını emerken beynindeki zehir bir ura dönüşür ve onu ölümcül bir hastalığın pençesine düşürür. Dehak acılar içinde kıvranarak yataklara düşer ve hastalığına bir türlü çare bulanamaz. Dönemin doktorları acılarının dinmesi ve yarasının kapanması ve hastalığının iyileşmesi için yaraya genç ve çocukların beyinlerinin sürülmesini önerirler. Böylece İran coğrafyasında aylarca hatta yıllarca süren bir katliam başlar; her gün zorla anne babalarından alınan iki gencin kafası kesilip beyinleri merhem olarak Dehak’ın yarasına sürülür. Halk çaresiz ve güçsüz düşmüştür. Gençler katledilirken sıra, daha önce bu şekilde 17 oğlunu kaybetmiş olan Kawa adındaki demircinin en küçük oğluna gelmiştir.
Her gün gençler Dehak'ın askerleri tarafından başları kesilmek üzere götürülürken Kawa'nın aklına başkaldırı fikri gelir ve bu konuyu etrafında güvendiği birkaç kişiye açıklar. Demirci dükkanında demirden savaş malzemeleri olarak Gürz-ü Kember, Kér gibi araçlar yapar ve bir taraftan da başkaldırı için etrafındakileri eğitir. Bu hareket yavaş yavaş yayılmaya başlar. Mart ayının 20'sini 21'ine bağlayan gece zalim Dehak'a karşı direniş başlar. O gece kralın sarayı direnişçiler tarafından ele geçirilir. Aynı zamanda bu direniş Dehak'ın egemenliğindeki bütün topraklarda devam eder. Direnişçiler kendi aralarında dağlarda ateş yakarak haberleşirler. Direniş bittiğinde Kawa'nın halk hareketi Dehak'ı ve yönetimini devirir. Sevinçle dağlara koşan halk bu ateşlerin etrafında oynamaya başlar.
      2010'da Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, 3000 yıldan beri kutlanmakta olan Pers kökenli bu şenliği, Dünya Nevruz Bayramı ilan etmiştir.  28 Eylül - 2 Ekim 2009 arasında Abu Dhabi'de hükümetler arası toplanan Birleşmiş Milletler Manevi Kültür Mirası Koruma Kurulu, Nevruz’u Dünya Manevi Kültür Mirası Listesi 'ne dahil etmiştir.  2010'dan başlayarak Birleşmiş Milletler Genel Kurulu 21 Mart'ı "Dünya Nevruz Bayramı" olarak kabul etmektedir.

 

  • Bu haberi paylaşın:
UYARI: Konuyla ilgisi bulunmayan, hakaret içeren cümleler veya imalar, inançlara saldırı, şiddete teşvik ve tamamı büyük harfle yazılan yorumlar onaylanmamaktadır.
Yazarın Diğer Yazıları
1005 gün önce
1011 gün önce
1033 gün önce
1108 gün önce
1116 gün önce
1151 gün önce
1166 gün önce
1180 gün önce
1187 gün önce
1208 gün önce
1224 gün önce
1235 gün önce
1243 gün önce
1251 gün önce
1258 gün önce
1264 gün önce
1271 gün önce
1283 gün önce
1292 gün önce
1318 gün önce
1327 gün önce
1341 gün önce
1355 gün önce
1361 gün önce
1375 gün önce
1390 gün önce
1453 gün önce
1474 gün önce
1481 gün önce
1488 gün önce
1516 gün önce
1525 gün önce
2025 gün önce
2033 gün önce
2035 gün önce
2045 gün önce
2048 gün önce
2054 gün önce
2066 gün önce
2073 gün önce
2076 gün önce
2078 gün önce
2080 gün önce
2083 gün önce
2086 gün önce
2096 gün önce
2108 gün önce
2116 gün önce
2126 gün önce
RSS
© 2025 - Batman Medya Gazetesi
bmV0aGFiZXJ5YXppbGltaS5jb20=