Lütfen bekleyin..

FLAŞ HABER

İsmail Ertuğrul

NEVRUZ

21 Mart 2022, 15:03 Okuma: 845


      Orta Asya'dan Balkanlardaki uluslara kadar çok geniş bir bölgede yerel renk ve inançlarla kutlanan Nevruz, her ulusun kendi kültür değerleriyle özdeşleştirip sembolleştirdiği, özü itibariyle baharın gelişinin kutlandığı coşkuyla karşılandığı bir gündür. Nevruz geleneksel yeni yıl ya da doğanın uyanışı ve bahar bayramı olarak kutlanır. (Azerice: Novruz, Farsça: نوروز - Noruz, Kürtçe: Newroz, Özbekçe: Navruz,Türkmence: Nowruz, Kazakça: Naurız, Kırgızca: Nooruz, Kırım Tatarcası: Navrez) Farslar, Kürtler, Zazalar, Azeriler, Anadolu Türkleri, Afganlar, Arnavutlar, Gürcüler, Türkmenler, Tacikler, Özbekler, Kırgızlar, Karakalpaklar, Kazaklartarafından kutlanır.
       Nevruz yazılı olarak ilk kez 2. yüzyılda Pers kaynaklarında adı geçer.  İran ve Bahai  takvimlerine göre yılın ilk gününü temsil eder. Günümüz İran'ın da her ne kadar İslami bir kökeni olmasa da bir şenlik olarak kutlanır. Bazı topluluklar bu bayramı 21 Mart'ta kutlarken, diğerleri Kuzey yarım kürede ilkbaharın başlamasını temsilen, 22 veya 23 Mart'ta kutlarlar.  Aynı zamanda, Zerdüştlük, hem de Bahailer  için de kutsal bir gündür ve tatil olarak kutlanır. Kürtlerde Nevruz bayramının Kürt mitolojisindeki Demirci Kawa efsanesine dayandığına inanılır.  Anadolu ve Orta Asya Türk halklarında da Göktürklerin Ergenekon'dan çıkışı anlamıyla ve baharın gelişi olarak kutlanır. Burada biraz da Kawa efsanesinden bahsetmek istiyorum.
       Bir zamanlar, daha yeryüzünde kimsenin olmadığı dönemlerde Zervan isimli tanrının iki oğlu olmuştur. Birinin adı Hürmüzdür, bereket ve ışık saçan anlamına gelmektedir. Diğerininki ise Ehrimandır, kötülük ve kıtlık saçan anlamındadır. Ahura Mazda’nın kutsadığı topraklarda Hürmüz hep iyinin ve uygarlığın gzelliğin temsilcisi, Ehriman da onun tam karşıtı, kötülüğün temsilcisi olmuştur.
       Hürmüz, dünyaya Zerdüşt’ü kendisini temsil etmesi için gönderir. Yüreğini sevgi ile doldurur. Zerdüşt ise buna karşılık oğullarını ve kızlarını Hürmüz’e hediye eder. Ehriman Hürmüz’ü kıskanır ve iyilerle savaşmaya başlar. Bu durum yüzyıllar sürer.  Tüm iyilere, Zerdüşt’ün soyuna ve iyiliklere Medya (Kuzeybatı İran) coğrafyasındaki yaşamı çekilmez bir duruma getirir, insanları hayatlarından bezdirir. Ehriman bazen gökten ateşler yağdırır, bazen fırtınalar koparır ve iyiliğe ve iyilere hep zulüm eder. En sonunda da içindeki nefreti ve kötülük zehrini zalim Kral Dehak’ın beynine akıtır ve onu bir bela olarak İran halkının üzerine salar. Dehak’ın bildiği tek şey kötülük etmektir. Zalim Dehak halkının kanını emerken beynindeki zehir bir ura dönüşür ve onu ölümcül bir hastalığın pençesine düşürür. Dehak acılar içinde kıvranarak yataklara düşer ve hastalığına bir türlü çare bulanamaz. Dönemin doktorları acılarının dinmesi ve yarasının kapanması ve hastalığının iyileşmesi için yaraya genç ve çocukların beyinlerinin sürülmesini önerirler. Böylece İran coğrafyasında aylarca hatta yıllarca süren bir katliam başlar; her gün zorla anne babalarından alınan iki gencin kafası kesilip beyinleri merhem olarak Dehak’ın yarasına sürülür. Halk çaresiz ve güçsüz düşmüştür. Gençler katledilirken sıra, daha önce bu şekilde 17 oğlunu kaybetmiş olan Kawa adındaki demircinin en küçük oğluna gelmiştir.
Her gün gençler Dehak'ın askerleri tarafından başları kesilmek üzere götürülürken Kawa'nın aklına başkaldırı fikri gelir ve bu konuyu etrafında güvendiği birkaç kişiye açıklar. Demirci dükkanında demirden savaş malzemeleri olarak Gürz-ü Kember, Kér gibi araçlar yapar ve bir taraftan da başkaldırı için etrafındakileri eğitir. Bu hareket yavaş yavaş yayılmaya başlar. Mart ayının 20'sini 21'ine bağlayan gece zalim Dehak'a karşı direniş başlar. O gece kralın sarayı direnişçiler tarafından ele geçirilir. Aynı zamanda bu direniş Dehak'ın egemenliğindeki bütün topraklarda devam eder. Direnişçiler kendi aralarında dağlarda ateş yakarak haberleşirler. Direniş bittiğinde Kawa'nın halk hareketi Dehak'ı ve yönetimini devirir. Sevinçle dağlara koşan halk bu ateşlerin etrafında oynamaya başlar.
      2010'da Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, 3000 yıldan beri kutlanmakta olan Pers kökenli bu şenliği, Dünya Nevruz Bayramı ilan etmiştir.  28 Eylül - 2 Ekim 2009 arasında Abu Dhabi'de hükümetler arası toplanan Birleşmiş Milletler Manevi Kültür Mirası Koruma Kurulu, Nevruz’u Dünya Manevi Kültür Mirası Listesi 'ne dahil etmiştir.  2010'dan başlayarak Birleşmiş Milletler Genel Kurulu 21 Mart'ı "Dünya Nevruz Bayramı" olarak kabul etmektedir.

 

  • Bu haberi paylaşın:
UYARI: Konuyla ilgisi bulunmayan, hakaret içeren cümleler veya imalar, inançlara saldırı, şiddete teşvik ve tamamı büyük harfle yazılan yorumlar onaylanmamaktadır.
Yazarın Diğer Yazıları
994 gün önce
1000 gün önce
1022 gün önce
1097 gün önce
1105 gün önce
1140 gün önce
1155 gün önce
1169 gün önce
1176 gün önce
1197 gün önce
1212 gün önce
1224 gün önce
1231 gün önce
1239 gün önce
1246 gün önce
1253 gün önce
1260 gün önce
1272 gün önce
1281 gün önce
1307 gün önce
1316 gün önce
1330 gün önce
1344 gün önce
1350 gün önce
1364 gün önce
1379 gün önce
1442 gün önce
1463 gün önce
1470 gün önce
1477 gün önce
1505 gün önce
1513 gün önce
2013 gün önce
2021 gün önce
2023 gün önce
2034 gün önce
2037 gün önce
2042 gün önce
2055 gün önce
2062 gün önce
2065 gün önce
2066 gün önce
2069 gün önce
2072 gün önce
2075 gün önce
2085 gün önce
2097 gün önce
2105 gün önce
2115 gün önce
RSS
© 2025 - Batman Medya Gazetesi
bmV0aGFiZXJ5YXppbGltaS5jb20=