İnsanoğlu çevredeki her durumu, akıl yoluyla idrak eder. Bu yolla çevresine uyum sağlamasını öğrenir. Kendisindeki algı yeteneğine yine akıl yoluyla ulaşır.
Her yerde pek çok akıllı muhakkak vardır. Akıllılık akıl dengesinin durumuyla alakalıdır. Kişilerdeki bu yetenek, yaşadıkları ve hayattan aldıkları tecrübeyle gelişir ve olgunlaşır.
Her insan, özürlü olup olmamasına bakılmaksızın zekasını geliştirme kabiliyetine sahiptir. Bu durum, bulunduğu çevresel olayları, öğrenerek ve öğrendiklerini geliştirerek aldığı bilgilere bağlıdır.
Akıl sözcüğünün anlamına baktığımızda ise; akıl; bilgi edinmeye yarayan güç ve akabinde de, bu güç ile elde edilen bilgilerin tümüdür. Yani kişilerde düşünme, kavrama, anlama ve bilgiye ulaşabilme yeteneğidir.
Akıllının yüreklisi ise bu bilgileri doğru bir şekilde bilinçlendirerek hayata uygulayan kişidir. Çünkü her insan bilgili olabilir ve akıllı olabilir, ama aklını kullanarak bilgileri hayata uygulamayabilir. Yani bilgileri sadece kendisinde kalarak etrafına faydalı olmaktan uzak kalır.
Akıllı olan kişiler aldıkları ilim ışığında kendini koruyan, ilimle hayatını güvence altına alan ve kendisini mahveden yollardan alıkoyan, yine kendisini kötü durumlara sürüklemeyen bir ruhí kuvvettir. Zaten kuvvette tam buradan başlar.
İlim ve bilgi sahibi kişilerin, diğer insanlardan daha yürekli ve hayata bakış açılarının daha emin olduklarını biliriz. Çünkü gerçeği ancak ilim sahibi olanlar anlayabilir. Bu konuda aklını kullananlar bilgiye ulaşmasınu bilen ve bilgiye ulaşmış kimselerdir. Bilginin açamayacağı kapı yoktur. Güç akıllı bir şekilde bilgi birikiminin doğru kullanılmasıyla elde edilir. Doğru kullanılmayan bir bilgi, insan başına sorun olur. Bu durum ise kişiyi güçlendirmek yerine, kişinin gücünü alır ve güçsüzleştirir.
Akıl’, çevremizdeki her şeyin özelliklerini bize tanıtan, detaylarını bize öğreten bir kabiliyettir. Bu manevi kuvvet Allah tarafından bizlere verilmiştir. Bizler hayatımızı aklımızla yönetiriz. Akıl olmadan hayatımıza yön vermemiz çok zor bir durumdur.
Akıl bizim için yaşamımızda önemli bir ışıktır. Bu ışık sayesinde insanoğlu, çevresinde bulunan herşeyden haberli olur ve zararlı, faydalı bilgileri anlar, onları hayata dair geliştirir ve uygularlar.
İnsanlar hayatları boyunca pek çok bilgi bir şekilde öğrenirler. Ya okuyarak, ya gezerek, ya da hatın verdiği derslerden ders alarak hayatta gerekli olan bilgileri öğrenirler.