Son yıllarda Batman’da özellikle tablacı tezgahlarında çağla (gerih, bihîvterk) adı altında satılan bir ürün var.
Oysa satılan ürün aslında çiğ badem değil henüz olgunlaşmamış durumdaki şeftali.
E ne olmuş, insan şeftalinin olgununu yer de olgunlaşmamışını yemez mi? Tabii ki yer!
Ancak insan olgun şeftaliyi yediğinde, çekirdeğinin dış kabuğu sert olduğundan çekirdeği yenmez.
Özellikle karın ağrısı, mide rahatlığı ve ishal, diş ağrısı gibi kimi hastalıklar için kullanılmak istendiğinde sınırlı olarak yenilebilir.
Hunza Türklerinin hiç kanser olmamasının sebeplerinden bir tanesinin de şeftali çekirdeği olduğu söyleniyor.
Bu faydalar internet sitelerinde de olumsuz yönleri anlatılmadan kontrolsüzce yazılıyor.
Aynı durum kayısı, erik, elma ve kiraz çekirdeği ve acı bedem için de geçerli.
Geçen yıllarda Van/Edremit’de 4 yaşındaki bir çocuk olgunlaşmamış kayısı çekirdeğinden dolayı zehirlendi ve hayatını yatağa bağlı sürdürüyor. Yine Niğde’de 2 yaşındaki bir çocuk zehirlendi.
Çünkü olgunlaşmamış meyve çekirdeklerinde yoğun miktarda siyanür var.
Hangi kurum veya kurumlar bu durumu denetler bilemiyorum ama bir şekilde bu ham şeftalinin çekirdeğinin önüne geçmek gerekiyor yoksa çocuklar bu durumdan dolayı ölebilir.