Cazibe Merkezleri Programı, görece az gelişmiş olduğu tespit edilen bölgelerde yatırımların desteklenmesini amaçlıyor. Program kapsamında Yatırım Teşviklerine ek olarak vergi dışı destekler de sağlanıyor. Buna anahtar teslim fabrikalar da dahil. Hedef, üretim ve ihracatı artırmak yoluyla bölgeler arası gelişmişlik farklarını azaltmak.
Proje kapsamına giren 23 ilin toplam nüfusu, 12.4 milyon. Bu nüfusun Türkiye nüfusuna oranı yüzde 16. Bu 23 ilin Türkiye ekonomisine katkısı ise sadece yüzde 7. 23 ilin Türkiye ihracatındaki payı da yalnızca yüzde 2,3. İşsizlik oranı Türkiye genelinde yüzde 9,5 iken, bu 23 ilde ortalama oran yüzde 11,6. Cazibe Merkezleri Programı kapsamında verilecek destekler Hazine Müsteşarlığı bütçesinden Türkiye Kalkınma Bankası Anonim Şirketine aktarılacak kaynakla karşılanacak. Kalkınma Bankası’nın sermayesini 160 milyon TL’den 500 milyon TL’ye artırma başvurusu da SPK tarafından onaylandı. Hazine’de Kalkınma Bankası’na aktarılacak kaynak, Banka’dan da cazibe merkezleri programı kapsamında arsa temini, altyapı işleri ve bina inşaatı ile ilgili işler için Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlıklarına, il özel idarelerine, belediyeler olmak üzere kamu kurum ve kuruluşlarına veya OSB tüzel kişiliklerine aktarılacak.
CAZİBE KAYNAĞINDAN HANGİ PROJELER FAYDALANACAK?
Yatırım projelerinin yanı sıra yarım kalmış veya işletme sermayesi yetersizliği nedeniyle faaliyete geçememiş tesisler Cazibe Merkezleri Programı kapsamına girecek. OSB’lerdeki boş parseller veya Hazine arazileri üzerine anahtar teslimi fabrikalar yapılacak ve bunlar yatırımcılara kiralanabilecek. Anahtar teslimi fabrika binası yapım desteği, faizsiz yatırım kredisi desteği, faiz indirimli işletme kredisi desteği verilecek. Üretim birimlerini Cazibe Merkezleri Programı kapsamındaki illere taşımak isteyenlere nakdi taşıma desteği verilecek. Bu kapsamda her yıl 30 fabrika inşa edilmesi bekleniyor. Cazibe merkezi olarak ilan edilen illerde çağrı merkezi ve yeri yapımı için atıl vaziyetteki kamu binaları tahsis edilecek ve merkezler için enerji desteği sağlanacak. Çağrı merkezleri ve veri merkezleri, kurulduğu bölgenin teşviklerinden asgari yatırım tutarı şartı olan 500 bin TL aranmaksızın yararlanabilecek. Çağrı merkezlerinde 20 bin kişinin istihdam edilmesi tahmin ediliyor.
Bunların yanı sıra sıfır faizli yatırım ve işletme kredileri kullandırılacak ve danışmanlık hizmeti sağlanacak. Özel sektörün yılda ortalama 328 firmada 1,64 milyar lira yatırım yapması ve 43 bin kişilik istihdam yaratması için yılda 536 milyon lira kamu desteği sağlanması öngörülüyor.