Lütfen bekleyin..
Diyabet, vücudunuzda pankreas adlı salgı bezinin yeterli miktarda insülin hormonu üretmemesi ya da ürettiği insülin hormonunun etkili bir şekilde kullanılamaması durumun da gelişen ve ömür boyu süren bir hastalıktır. Sonuç olarak kişi, yediği besinlerden kana geçen şekeri yani glikozu kullanamaz ve kan şekeri yükselir.
Diyabeti olmayan bir bireyin kan şekeri düzeyi, açlık halinde 110 mg/dl, tokluk halinde (yemeğe başladıktan iki saat sonra) 140 mg/dl’nin üstüne çıkmaz. Açlıkta veya toklukta ölçülen kan şekeri düzeyinin bu değerlerin üstünde olması diyabetin varlığını gösterir.
Bir kişinin diyabetli olup olmadığı Açlık Kan Şekeri (AKŞ) ölçümü veya Oral Glikoz Tolerans Testi (OGTT) yapılarak saptanır. AKŞ ölçümü 100-125 mg/dl olması gizli şeker (pre - diyabet) sinyalidir. AKŞ ölçüm sonucunun 126 mg/dl veya daha fazla olması diyabetin varlığını gösterir.
Diyabetin Komplikasyonları
Kan şekeri kontrolünün sağlanamaması, kısa veya uzun dönemde sağlık sorunları oluşturur. Diyabet küçük ve büyük damarlarla birlikte sinirlerin de hasar görmesine neden olabilir. Diyabetin neden olduğu bu hasarlar komplikasyon olarak tanımlanır. Diyabetin akut ve kronik komplikasyonları hem Tip 1 hem de Tip 2 diyabetli bireylerde görülebilir.
Diyabetin Akut Komplikasyonları Nelerdir?
Düşük kan şekeri (hipoglisemi) Ketoasidoz Laktik asidoz Bakteriyel / fungal (mantar ) enfeksiyonlar
Diyabetin Kronik Komplikasyonları Nelerdir?
Uzun bir süre kan şekerinin yüksek olması, büyük ve küçük damarları ve sinirleri tahrip eder. Tahribat hangi organda ise ona ait sorunlar görülür. Kardiyovasküler hastalık : Birçok ülkede, kardiyovasküler hastalık ya da dolaşım sistemi hastalığı diyabetli kişiler arasında en başta gelen ölüm sebebidir. Diyabetli kişilerde kalp hastalığı ya da inme riski 2-5 kat daha fazladır. Bacaklardaki damarlar da etkilenir ve bu nöropatiyle beraber amputasyona (uzuvların kesilmesine) yol açabilir. Retinopati (Gözlerin hasar görmesi): Yetişkinlerdeki körlük ve görme bozukluğunun önde gelen sebebidir. 15 yıl boyunca diyabetik olan, şekeri kontrolsüz kişilerin % 2'si kör olurken, % 10'unda ağır görme bozukluğu gelişir. Nefropati (Böbreklerin hasar görmesi): Diyabetli kişiler için büyük bir tehdittir. Kontrolsüz tip 1 diyabetli kişilerin % 40'ında 50 yaşına geldiklerinde diyaliz ve/veya böbrek nakli gerektirebilecek, ağır böbrek hastalığı gelişebilir. Nöropati (Sinirlerin hasar görmesi): Diyabetli kişilerin en az yarısını etkiler. Diyabetik sinir hastalığı, bacaklarda ve ayaklarda duyu kaybına yol açabilir ve bu da ayak yarası ve bacak kesilmesi ile (amputasyon) sonuçlanabilir. Bacak amputasyonlarında kaza dışı nedenlerin başında maalesef diyabet gelmektedir. Diyabetik sinir hastalığı ayrıca iktidarsızlığa da yol açabilir.
Ayak komplikasyonları
İmpotans (Cinsel güçsüzlük)
Diyabet Tedavisi
Diyabette tam bir şifa yoktur. Eğer hekim, diyetisyen, hemşire, diyabet eğitimcisinden oluşan diyabet ekibinizden iyi bir destek alır ve verilen tedaviye ve önerilere uyum sağlarsanız diyabeti olmayanlar gibi aktif ve sağlıklı bir hayat sürdürebilirsiniz.
Diyabetin temel tedavisini sıralarsak: Sağlıklı Beslenme Egzersiz İlaç/ İnsülin Düzenli takip
Diyabette Beslenme
Diyabet tedavisinde kan şekeri kontrolünü sağlamak için sağlıklı beslenme alışkanlıklarının kazanılması önemlidir. Diyabeti olmayan bireylerde olduğu gibi diyabetli bireylerinde yeterli ve dengeli beslenmeyi öğrenmesi ve öğrendiklerini günlük yaşamda uygulaması sağlıklı bir yaşamın temelini oluşturur.
Unutulmamalıdır ki tip 2 diyabetin oluşmasındaki en önemli çevresel faktörlerin başında fazla kilolu olmak geliyor eğer kişi fazla olan kilolarından kurtulup ideal kilosuna erişirse mevcut olan diyabette gerileme kimi hastalarda ise diyabetin tamamen düzeldiği bilinmektedir.
Günümüzün popüler konularından biri olan ameliyatla diyabetin düzeltilmesindeki ana unsur kişilerin midelerine yapılan operasyon sonrası gıda alımlarındaki azalmayı takip eden kilo kayıplarıyla kişilerin ideal kilolarına gelip diyabetteki düzelmedir. Biz bunu ameliyat olmadan da başarabiliriz yeter ki hasta verdiğimiz diyeti uygulasın ve ideal kilosuna gelsin bu durumda da diyabette gerileme veya düzelme olacaktır. Doğru beslenme ve bilinçlenmeyle diyabetin üstesinden gelebiliriz.
Diyabet hastalarının günlük seker ölçümü yapmaları gerektiği, düzenli aralıklar ile dahiliye diyetisyen ve yıllık periyotlar halinde kardiyoloji , nöroloji , üroloji , psikiyatri polikliniği kontrollerini yaptırmaları gerektiğini unutmamalıyız.
Unutmayalım ki diyabet ömür boyu süren bir hastalıktır ve biz bunu bir hayat tarzı değişikliği olarak benimsersek hastalığın üstesinden gelebiliriz.
Uz. Dr. Rezan Gergin
Batman Medical Park Hastanesi
Dahiliye (İç Hastalıkları) Uzmanı
