Menü

Batman Medya Gazetesi

Geri Dön

Mustafa SEVEN:
Yerel basın biterse demokrasi de biter

25 Temmuz 2021, 15:34

Avrupa Birliği Bakanlığının önemli projelerinden biri olarak ‘Türk Yerel Medyası AB Yolunda I-II Projesi’ olarak duyurulmuştu.
Avrupa Birliği Bakanlığı, ‘AB Süreci Yerelde Başlar’ söyleminden hareketle, AB üyelik sürecinin yerel düzeyde daha iyi anlaşılması, kamuoyunun AB ile ilgili konularda doğru bilgilendirilebilmesi kapsamında ‘Türk Yerel Medyası AB Yolunda Projesi’ni hayata geçirdi. Proje ile AB Bakanlığı ile yerel medya arasındaki mevcut iletişim ağının daha da güçlendirilmesi, yerel medyanın, Türkiye’nin AB’ye katılım sürecini daha yakından takip edebilmesi ve sürece dâhil olması amaçlanıyor.
Sadece Avrupa Birliği süreci değil, daha birçok konunun daha iyi anlaşılması ve en ücra köylere kadar ulaşması için hükümetin yerel basına ihtiyacı var.
Çünkü yerel basın olmazsa, ulusal basın da olmaz. 
Ulusal basının yerellerdeki temsilcilerinin neredeyse tamamı aynı zamanda yerel basın kuruluşlarının da sahibi.
Yerel basın biterse ve gazeteler kapanırsa, bu kişiler ulusal basın temsilciliğini yapmayacaklardır. Çünkü oradan gelecek parayla geçirmek mümkün değil.
Böylece ulusal medyanın yerel bağlantıları kesilmiş olacak ve yerelden haber akışı olmayacaktır.
Bu durumda sadece birkaç büyük şehirde meydana gelen olayların haberlerinin yer saldığı gazeteleri kim okuyacak.
Geçtiğimiz günlerde Cumhurbaşkanı tarafından yayınlanan tasarruf tedbirleri genelgesiyle yerel medyanın kentteki kurumlardan sağladığı tüm destekler kesilince yerel gazetelerin kapanmasının önü açıldı.
Oysa medyanın güçlü olduğu ülkelerde, özellikle Kuzey Avrupa’da devlet, mahalli gazeteleri desteklemek, sübvanse etmek için çeşitli fonlardan yararlanıyor. Medyanın en önemli unsurlarından biri hiç kuşkusuz ‘çeşitlilik’.
Bunun korunması oldukça önemli.
Ulusal medya yanında yerel basının da çok güçlü olduğu Danimarka, İsveç ve Norveç’te, basına katkı çok iyi organize edilmiş durumda.
Danimarka’da Kültür Bakanlığı’na bağlı fona, gazete sahipleri birlikleri ile gazeteci örgütleri de katkı veriyor. Katkı paylarından istifade edebilmek için, gazetenin haftanın 5 günü yayınlanması, ayrıca içeriğinin yarısının politik, kültürel ve sosyal konulara ayrılması gerekiyor. Sadece mahalli haberleri yayınlayan gazeteler de katkı alabiliyor. Gazeteler bu katkıdan bir puanlama sistemine göre yararlanıyor. Sonuçta yılda 7 milyon 200 bin gazetenin dağıtım giderlerinin yüzde 85’i devlet tarafından karşılanmış oluyor. Böylelikle en küçük tirajlı gazeteler bile abonelerine kolayca ulaşabilme olanağı buluyor.

İsveç’te de Kültür Bakanlığı’na bağlı Basın Sübvansiyonları Konseyi iki türlü katkıda bulunuyor.

• Birincisi, fiks menü: 134 günlük basın kuruluşu, dağıttıkları 673 milyon gazete için 5 milyon dolarlık bir dağıtım katkısı alıyor. Bu gruba ulusal gazeteler de dahil.
• İkincisi, daha özel bir mekanizma: İsveç basınında çeşitliliği ve çok sesliliği sağlamak için de, 87 günlük gazeteye yılda 55 milyon dolar tutarında operasyonel katkı sağlanıyor. Katkı payları gazetelerin tirajlarıyla orantılı veriliyor; fakat dikkat, tiraji az olanlar oransal olarak daha fazla katkı alıyor. İsveç ayrıca, diğer bazı Avrupa Birliği ülkelerinde olduğu gibi yüzde 25 yerine eksiltilmiş yüzde 6 KDV oranı uyguluyor. Aynı şekilde Federal Almanya geneldeki yüzde 19 KDV yerine, tüm basına yüzde 7, Avusturya yüzde 20 yerine yüzde 10, İngiltere yüzde 20 yerine yüzde 5, Finlandiya yüzde 24 yerine yüzde 10, İtalya yüzde 22 yerine yüzde 10, İspanya yüzde 21 yerine yüzde 10, İsviçre yüzde 8 yerine yüzde 2,5 KDV uyguluyorlar. Fransa da eksiltilmiş KDV oranlarına ilaveten, tüm gazetelerin dağıtım işini bir kooperatif halinde yürütüyor, yatırım ve kağıt alımlarında destek sağlıyor.
Avrupa ve dünyanın birçok ülkesi yerel basını güçlendirmek için Milyon dolarları bulan çeşitli fonlar ayırırken, ülkemizde birkaç kuruşluk aboneliklerin kesilmesi düşündürücü.
Tasarruf sağlanacak binlerce kalem dururken, basına yönelik bu uygulama çok gülünç.    
Ülkeyi yönetenler güçlü demokrasilerin güçlü bir basın ile mümkün olacağını çok iyi biliyorlar.
Tasarruf tedbirleri kapsamında aslında yerel basının susturulmak istendiği bir gerçek. 
Güçlü bir basının en önemli yapı taşı olan yerel basın biterse, demokrasi de biter…

 

Mustafa SEVEN Tüm Yazıları

© 2024 - Batman Medya Gazetesi

Normal Siteye Dön

,